تنهایی بیرون رفتن نوجوانان

یکی از چالش‌ها و دغدغه‌های مهمی که والدین در تربیت فرزندان با آن مواجه می‌شوند، دادن استقلال و آزادی به نوجوانان است. پرداختن به این موضوع از آن جهت که در بسیاری از موارد موجب خدشه‌دار شدن روابط بین والدین و نوجوان می‌شود، اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است. سن استقلال‌طلبی نوجوان و کسب آزادی‌های شخصی است. مصداق بارز این استقلال‌طلبی را هم می‌توان در میل به تنهایی بیرون از خانه مشاهده کرد. در مقابل این خواسته والدینی وجود دارند که در ارتباط با فرزند خود سخت‌گیری‌های بسیاری اعمال می‌کنند و به او اجازۀ شرکت در هیچ‌گونه جمع دوستانه را نمی‌دهند. این گروه از والدین جهت رفع نگرانی‌های شخصی خود سعی دارند بر تمامی کارهای فرزند خود نظارت داشته باشند؛ به همین دلیل در اغلب موارد اجازه نمی‌دهند که او به تنهایی به بیرون از خانه برود، چون احساس می‌کنند اینگونه نمی‌توانند او را زیر نظر بگیرند و ممکن است اوضاع از کنترل‌شان خارج شود. اگر شما هم از دسته والدین نگران و سخت‌گیر هستید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید. ما در این مقاله قرار است ضمن پرداختن به سن تنهایی بیرون رفتن فرزندان، شما را با نکات و راهبردهای روانشناسانه جهت مدیریت بهتر این موضوع آشنا کنیم.

مشکل اجازه ندادن به نوجوان برای تنهایی بیرون رفتن از خانه

والدینی که اجازه تنهایی بیرون رفتن نوجوان را نمی‌دهند، تربیت فرزند را در عدم استقلال، محدود کردن، کنترل و نظارت دائمی او می‌دانند. مهم‌ترین تکنیک تربیتی هم که توسط این دسته از والدین مورد استفاده قرار می‌گیرد، وضع قوانین سخت‌گیرانه است. به‌عبارتی این گروه از والدین برای رسیدن به اصول تربیتی، قوانین سخت‌گیرانه‌ای را در خصوص اجازه ندادن به نوجوان برای بیرون رفتن تعیین می‌کنند. چنین شیوۀ فرزندپروری، باعث می‌شود که پدر و مادر نسبت به فشاری که بر نوجوان وارد می‌شوند، توجهی نکنند و فرزند خود را انسانی کاملا وابسته تربیت کنند که بدون نظارت شخص دیگری از جمله پدر و مادر قدرت تصمیم‌گیری یا انتخاب را ندارد.

اجازه ندادن به نوجوان برای بیرون رفتن توسط پدر و مادر، به‌مرور مشکلاتی را برای فرزند، ایجاد می‌کند. در بسیاری از موارد مشکلات ناشی از این عدم استقلال به‌مراتب پیچیده‌تر از زمانی است که نوجوانان این اجازه را دارند تا به‌تنهایی بیرون بروند!

بیشتر بدانید:  فرزندان ما و دوستان خوب، فرزندان ما و دوستان بد!

سن تنهایی بیرون رفتن فرزندان

در روانشناسی چیزی تحت عنوان تعیین سن وجود ندارد؛ بنابراین اجازه دهید در پاسخ به این سوال که سن تنهایی بیرون رفتن فرزندان چیست، به مهارت‌ها و توانمندی‌های نوجوان‌تان اشاره کنیم. اگر فرزند شما سطح خوبی از مهارت‌ها و توانمندی‌های زیر را کسب کرده است، می‌تواند به‌تنهایی از خانه بیرون برود.

•  مهارت نه گفتن

اولین مهارت برای اجازه دادن به نوجوان برای تنهایی بیرون رفتن از خانه، مهارت نه گفتن است. بسیاری از مشکلاتی که سرراه فرزند شما سبز می‌شود، از نداشتن همین مهارت نشات می‌گیرد. نوجوان برای اینکه نمی‌خواهد، دوستانش از او دلگیر شوند، به هر خواسته از سوی آن‌ها تن می‌دهد و همین نقطه آغاز بروز مشکلات متعدد در زندگی می‌شود.

• مهارت تفکر انتقادی

یکی از مهارت‌هایی که نوجوان را از شر تمام مشکلات موجود در جامعه ایمن نگاه می‌دارد، مهارت تفکر انتقادی است. این مهارت به معنای بررسی و ارزیابی همه‌جانبه یک موضع است. بنابراین زمانی که نوجوان شما پا به جامعه می‌گذارد، خیالتان راحت است که تحت‌تاثیر مسائل مختلف قرار نمی‌گیرد. چراکه او مجهز به بهترین سلاح یعنی تفکر نقادانه است.

•  مهارت حل مسئله

از دیگر مهارت‌های لازم برای حضور در جامعه مهارت حل مسئله است. نوجوان باید در رابطه با اینکه با مواجهه با هر مسئله چه اقدامی را انجام دهد، آموزش‌های لازم را ریافت کرده باشد. در قسمت انتهایی این بخش سوالاتی را آماده کرده‌ایم که نحوه پاسخ‌دهی شما به آن می‌تواند سن خروج نوجوان از خانه به‌تنهایی را مشخص کند.

مزایا و اهمیت تنهایی بیرون رفتن نوجوانان

یکی از سوالات مهم والدین در مواجهه با خواسته فرزند مبنی بر بیرون رفتن این است که چرا باید به فرزند خود چنین اجازه‌ای بدهند؟ اصلا چرا تنهایی بیرون رفتن نوجوان اهمیت دارد؟ اگر این سوالات، از دغدغه‌های ذهنی شما نیز هست، در ادامه این بخش پاسخ سوال خود را خواهید یافت.

•  آشنایی با محیط اجتماعی

بخش مهمی از تربیت فرزندان در محیط جامعه شکل می‌گیرد. دوری نوجوانان از این جامعه و وابسته شدن آن‌ها به والدین موجب برزو مشکلات شدیدی نظیر اضطراب اجتماعی می‌شود. زمانی که نوجوان به اندازه کافی تجربه حضور در جامعه را به‌تنهایی نداشته باشد، با قرار گرفتن در هر جمعی اضطراب بسیار زیادی را تجربه می‌کند که در روانشناسی به آن اختلال اضطراب اجتماعی می‌گویند. ریشه این استرس و اضطراب هم تفکری است که والدین با اعمال محدودیت به فرزند خود القا کرده‌اند. این تفکر که نوجوان تصور می‌کند به اندازه کافی توانمند و قدرتمند نیست.

• کسب مهارت‌های اجتماعی مهم

تنهایی بیرون رفتن نوجوان و مواجهه او با مسائل مختلفی که در دل جامعه وجود دارد، موجب ارتقای توانمندی‌ها و مهارت‌های اجتماعی او می‌شود. قاعدتا کسب این توانایی و مهارت‌ها او را در مواجهه با مسائل و مشکلات موجود در آینده کاملا توانمند می‌کند. از جمله مهم‌ترین مهارت‌هایی که نوجوان با رفتن به جامعه کسب می‌کند، مهارت ارتباط موثر و حل مسئله است. دو مهارت بسیار مهم و کلیدی که تاثیر به‌مراتب چشمگیری در رشد شخصیت فرزندتان دارد.

• رسیدن به استقلال

استقلال برای نوجوانان به همان میزان مهم است که راه رفتن برای یک طفل نوپا! هیچ پدر و مادری از دیدن توانایی راه رفتن کودک خردسال خود ناراحت و غمگین نمی‌شود و تلاش نمی‌کند مانع این رفتار کودک خود شود. استقلال‌طلبی فرزندان یک نیاز کاملا طبیعی و مهم است که منجر به رشد شخصیت آن‌ها می‌شود.

بیشتر بدانید: تاثیر سطح سواد والدین بر پیشرفت تحصیلی فرزندان

روند همراهی والدین برای تنهایی بیرون رفتن نوجوانان

وقتی صحبت از بیرون رفتن نوجوانان از خانه می‌شود، به این معنا نیست که والدین هیچ‌گونه نظارتی بر این امر نداشته باشند. والدین می‌توانند با پیاده‌سازی تعدادی از تکنیک‌ها، این مسئله را به‌خوبی مدیریت کنند. این تکنیک‌ها عبارتند از:

•  تشخیص سن تنهایی بیرون رفتن نوجوانان از خانه

اینکه در سنی نوجوان اجازه تنهایی بیرون رفتن از خانه را دارد، کاملا به تشخیص شما بستگی دارد. بهترین سرنخ هم برای تشخیص درست این موضوع همان سه مهارتی است که در بالا به آن اشاره شد.

•  تعیین زمان بیرون ماندن از خانه

بهتر است زمان‌هایی را با کنترل و نظارت خودتان اجازه دهید فرزندتان به‌تنهایی بیرون رود و یا ساعاتی را در جمع‌های دوستانه باشد. برای اینکه به‌عنوان پدر و مادر، کنترل شرایط از دستتان خارج نشود در مورد زمان بیرون ماندن از خانه با فرزند خود صحبت کنید. بهتر است با آرامش به او توضیح دهید که اگر اجازه می‌دهید به تنهایی بیرون برود و به این معنی نیست که او حق دارد تا هر زمان که خواست بیرون باشد. متناسب با سن، اعتماد به نفس و توانایی‌های فرزند خود زمان بیرون ماندن از خانه به تنهایی را برای او مشخص کنید.

•  تعیین پیامدهای مشخص

با زبانی کاملا دوستانه با فرزند خود درباره قوانین منزل و پیامدهای عمل نکردن به این قوانین صحبت کنید. فرزند شما باید بداند که اجازه دارد تنها ساعت مشخصی را از خانه بیرون باشد و عدم رعایت اصل به‌منزله مواجه شدن با پیامدهای آن مانند محروم شدن از بیرون رفتن با دوستان خواهد بود. حفظ آرامش شما در مواجهه با بی‌قانونی اهمیت بسیار زیادی دارد.

•  به اشتراک گذاشتن دلایل منطقی بیرون نرفتن با نوجوان

گاهی از اوقات به دلایل کاملا منطقی نوجوان اجازه بیرون رفتن از خانه ندارد. این دلایل ممکن است جمع نامناسب یا مکان نامناسبی باشد که نوجوان قصد رفتن به آنجا را دارد. در این شرایط بهتر است دلایل منطقی بیرون نرفتن را با زبانی کاملا صمیمانه به نوجوان خود بازگو کنید.

•  داشتن نظارت از راه دور

دادن پیامک یا تماس گرفتن با نوجوان زمانی که به تنهایی در بیرون از منزل است، می‌تواند راهکار مفیدی جهت نظارت داشتن بر رفتار نوجوان باشد. فقط حواستان به این موضوع باشد که زنگ زدن بیش از حد شما می‌تواند اثری کاملا وارونه به‌دنبال داشتنه باشد.

بیشتر بدانید: تفاوت حمایت با وابستگی فرزندان در خانواده از کودکی تا بزرگسالی

پیامدهای محدود کردن و اجازه ندادن به فرزندان برای بیرون رفتن

اساسا والدینی که دارای سبک فرزندپروری سخت‌گیرانه هستند، در برابر اکثر خواسته‌های فرزندان موضع سخت‌گیرانه خود را حفظ می‌کنند. این سخت‌گیری در موقعیت‌هایی که خواسته نوجوان درست مخالف سبک فکری آن‌هاست، شدیدتر می‌شود. نمونۀ بارز این سخت‌گیری را هم می‌توان در اجازه ندادن به نوجوان برای تنهایی بیرون رفتن از خانه دانست. خبر بد برای این دسته از والدین این است که با اعمال این نوع سخت‌گیری اولین پیامد ناخوشایندی که در انتظار شماست، از بین رفتن خطوط ارتباطی بین شما و فرزندتان است. عموما در مواجهه با سخت‌گیری‌های شما اولین تصمیمی که نوجوان اتخاذ می‌کند، فاصله‌گرفتن از شماست. اولین پیامدی هم که بعد از این شکاف ارتباطی متوجه شماست، پنهان‌کاری و مخفی‌کاری نوجوان است. در این شرایط دیگر نوجوان مثل گذشته نمی‌تواند به شما اعتماد کند. به همین دلیل هم ترجیح می‌دهد برای جلوگیری از بحث و مشاجره بیشتر با شما، افکار، احساسات و رفتارهای خود را از دید شما مخفی نگه دارد. از دیگر پیامدهای محدود کردن فرزندان برای بیرون رفتن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

پیامدهای محدود کردن فرزندان برای بیرون رفتن

بیشتر بدانید: چگونه از سیگار کشیدن نوجوانان جلوگیری کنیم؟

جمع‌بندی

از چالش‌های اساسی بین والدین و فرزند سن تنها بیرون رفتن از خانۀ نوجوان آن‌هاست. نوجوانان در دورۀ سنی قرار دارند که می‌خواهند به‌تدریج استقلال خود را به دست بیاورند. به همین خاطر از شما می‌خواهند به آن‌ها اجازه بدهید به‌تنهایی از خانه خارج شوند. اما به دلیل خطرات محیطی والدین می‌ترسند که این اجازه را به فرزند خود بدهند. با‌این‌حال تنها بیرون رفتن نوجوان از خانه یکی از موضوعاتی است که در رشد شخصیت فرزند شما تاثیر بسیاری دارد. به همین خاطر باید بتوانید بین نگرانی‌های خود و درخواست‌های فرزندتان تعادل برقرار کنید.

این را هم باید به‌خاطر داشته باشید که ماندن در خانه و بیرون نرفتن نیز گاهی‌اوقات درست به‌اندازه بیرون رفتن‌های تنها و بیش از حد می‌تواند برای نوجوان شما خطرآفرین باشد. روان‌شناسان بر این باورند که بهترین راهکار برای ایجاد تعادل بین خواسته نوجوان و نگرانی‌های خودتان این است که برخی مهارت‌های لازم را به فرزندتان آموزش بدهید. زیرا تنها بیرون رفتن از خانه بیش از آن‌که سن دقیقی داشته باشد به توانایی‌های فرزند شما بستگی دارد. اگر احساس می‌کنید این موضوع برای شما تبدیل به یک چالش شده، بهتر است برای برطرف‌کردن آن از مشاوره کمک بگیرید.

دانلود فایل صوتی : خلاصه مقاله تنهایی بیرون رفتن نوجوانان