آشنایی با انواع مدارس دوره دوم متوسطه

 مدارس دوره دوم متوسطه در کشور در چند نوع وجود دارند. می‌توان گفت در حدود 40 نوع مدرسه متفاوت برای ادامه تحصیل در دوره متوسطه داریم که البته برخی از آن‌ها مانند مدارس استثنایی صرفا برای برخی از اقشار دانش‌آموزان مناسب و قابل استفاده هستند.

به هر صورت شناخت انواع مدارس دوره دوم متوسطه برای دانش‌آموزان فارغ التحصیل در دوره متوسطه اول و خانواده‌هایی که قصد ثبت‌نام فرزند خود در یک مدرسه مناسب، ممتاز از نظر تحصیلی و توجه به مهارت‌های زندگی را دارند، اهمیت زیادی دارد. در ادامه به معرفی و توضیح ویژگی‌های اصلی‌ترین انواع مدارس متوسطه شامل مدارس دولتی، نمونه دولتی، تیزهوشان، استثنایی، هیئت امنایی و غیرانتفاعی می‌پردازیم.

 انتخاب مدارس دوره دوم متوسطه به دلیل حساسیت این دوران اهمیت زیادی دارد. در واقع این سال تحصیلی به انتخاب رشته اختصاص دارد و جزء سال‌های پایانی تحصیل در مدارس محسوب می‌شود. بنابراین به دلیل تاثیر مستقیم بر قبولی در کنکور و ورود به دانشگاه لازم است برای انتخاب مدرسه مناسب سطح تحصیلی و تخصص و تجربه کادر آموزشی آن را بررسی کنید. به علاوه میزان امکانات آموزشی، روش‌های تدریس و آمار قبولی دانش‌آموزان در سال‌های گذشته را نیز با سایر مدارس مورد مقایسه قرار دهید. مهم‌تر از همۀ این‌ها، باید مدرسه را با توجه به عملکرد آن در رشتۀ تحصیلی مورد نظرتان انتخاب کنید. چون برخی مدارس در رشته‌های ریاضی و تجربی عملکرد بهتری دارند و برخی مدارس در رشته‌های علوم انسانی موفق‌تر عمل می‌کنند.

 

مدارس دولتی دوره دوم متوسطه

در میان انواع مدرسه در ایران و هم‌چنین در میان مدارس دوره دوم متوسطه، مدارس دولتی بیشترین فراوانی را دارند. کادر معلمان در مدارس دولتی به صورت استخدامی یا حق‌التدریس آموزش‌و‌پرورش فعالیت می‌کنند و از آموزش‌های دوره‌های ضمن خدمت برخوردار هستند.  

دانش‌آموزانی که در مدارس دولتی درس می‌خوانند از همۀ اقشار جامعه هستند. این ویژگی می‌تواند هم دارای مزایایی مانند بهبود مهارت‌های اجتماعی‌ و افزایش ارتباطات دانش‌آموزان باشد و هم به دلیل تفاوت‌های فرهنگی موجود موجب دوگانگی‌های تربیتی در دانش‌آموزان شود.

به عنوان سایر معایب مدارس دورۀ دوم متوسطه نوع دولتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عدم توجه به طرح‌های هدایت تحصیلی برای دانش‌آموزان
• توجه کمتر به مشکلاتی مانند اختلالات یادگیری، بیش‌فعالی، عدم تمرکز و مانند آن در برخی دانش‌آموزان
• تفاوت زیاد در سطح علمی و میزان استعدادهای دانش‌آموزان و الزام معلمان به حفظ تدریس در سطح متوسط که موجب می‌شود دانش‌آموزان دارای استعداد یادگیری ضعیف‌، به دلیل عدم برقراری ارتباط با روش تدریس بیشتر افت کنند و دانش‌آموزان ممتاز بدون امکان پیشرفت در سطح متوسط نگه داشته شوند.

مزایای مدارس متوسطه دولتی عبارتند از:

• عدم نیاز به پرداخت شهریه و هزینه
• عدم تعیین شرط معدل یا نیاز به قبولی درآزمون ورودی برای برای ثبت نام و تحصیل

البته هر یک از این مدارس دوره دوم متوسطه نیز با توجه به مدیریت و کادر آموزشی دارای تفاوت‌هایی هستند. بنابراین بهتر است مدارس دولتی موجود در محدوده جغرافیایی مجاز با توجه به محل سکونت خود را از نظر ویژگی‌های تحصیلی و غیر تحصیلی مورد بررسی قرار دهید. برای این کار می‌توانید از لیست مدارس دولتی تهران استفاده کنید.

مدارس نمونه دولتی دوره دوم متوسطه

یکی دیگر از انواع مدارس دوره دوم متوسطه مدارس نمونه دولتی هستند. مهم‌ترین ویژگی مدارس نمونه دولتی داشتن شرط معدل و الزام به قبولی در آزمون ورودی برای ثبت‌نام است. بنابراین همه‌ی دانش‌آموزان دارای هوش، استعدادهای یادگیری و مهارت‌های مطالعاتی بالایی هستند.

کادر آموزشی مدارس نمونه دولتی نیز مانند مدارس دولتی از میان معلمان رسمی و حق‌التدریس انتخاب می‌شود. امکانات آموزشی ساعات درسی در این مدارس بیشتر از مدارس دولتی است و ساعات فوق برنامه نیز با دریافت هزینه از والدین ارائه می‌شود. برای اطلاع از موقعیت مکانی و بررسی ویژگی‌های مدارس نمونه دولتی پایتخت می‌توانید به لیست مدارس نمونه دولتی تهران مراجعه کنید.

مدارس تیزهوشان دوره دوم متوسطه

مدارس تیزهوشان از دیگر انواع مدارس دوره دوم متوسطه هستند که تحصیل در آن برای دانش‌آموزان دارای ضریب هوشی بالا بسیار مناسب است. به‌همین‌دلیل، ممکن است برخی والدین مایل باشند با مطالعۀ مطلب بررسی انواع مدرسه در خارج از کشور شرایط تحصیل فرزند تیزهوش خود را در کشورهای خارجی مورد بررسی قرار دهند. ولی از بسیاری جهات می‌توان گفت در میان انواع مدارس متوسطه داخلی، مدارس تیزهوشان بیشترین شباهت را به مدارس نمونه دولتی دارند.

ثبت‌نام دانش‌آموزان در تیزهوشان منوط به قبولی در آزمون‌های ورودی شامل سوالات استعداد تحلیلی و سنجش هوش است. سطح انتظارات و فشار درسی بر دانش‌آموزان این مدارس بالا است و علاوه بر بیشتر بودن ساعات درسی، کتاب‌هایی علاوه بر کتاب‌های درسی مدارس عادی هم تدریس می‌شود.

مدارس تیزهوشان در میان سایر مدارس دوره دوم متوسطه از نظر کادر آموزشی در سطح بالایی هستند و برخی معلمان تحصیلاتی در سطح دکتری دارند. از جمله مدارس تیزهوشان می‌توانیم به مدارس فرزانگان، علامه حلی، سمپاد و غیره اشاره کنیم. اگر قصد ثبت‌نام فرزندتان در مدارس تیزهوشان تهران را دارید، می‌توانید با بررسی لیست مدارس تیزهوشان تهران مدرسه مناسب برای فرزند خود را انتخاب کنید.

مدارس استثنائی دوره دوم متوسطه

مدارس استثنائی یکی دیگر از انواع مدارس دوره دوم متوسطه است. این مدارس مخصوص دانش‌‎آموزانی است که دارای مشکلات و ناتوانی‌های جسمی و ذهنی هستند و امکان تحصیل در کنار دانش‌آموزان مدارس عادی را ندارند. در این مدارس دانش‌آموزان دارای شرایط جسمی و استعدادهای مشابه می‌توانند در کنار یکدیگر تحصیل کنند و علاوه بر پیشرفت تحصیلی و بهبود مهارت‌های زندگی، احساس بهتری در زمان تحصیل داشته باشند. در صورتی که فرزند شما جزء دانش‌آموزان خاص است، می‌توانید با بررسی لیست مدارس استثنائی تهران بهترین و مناسب‌ترین مدرسه را برای او انتخاب کنید.  

مدارس هیئت امنایی دوره دوم متوسطه

مدارس هیئت امنایی نیز از مدارس دوره دوم متوسطه محسوب می‌شوند و بهترین این مدارس را می‌توانید در لیست مدارس هیئت امنایی تهران شناسایی و بررسی کنید. چهارچوب آموزشی مدارس هیئت امنایی مشابه با مدارس دولتی توسط آموزش و پرورش مشخص می‌شود. اما از نظر مالی به والدین وابسته است و مدیریت این مدارس نیز بر عهده هیئت امنا شامل والدین و افراد است. البته بیشتر مدارس هیئت امنایی از جمله مدارس خیرساز هستند.

برای ثبت‌نام در این مدارس نیازی به قبولی و شرکت در آزمون ورودی نیست. ولی الزامات و شروطی از نظر معدل وجود دارد. تحصیل در این مدارس نیاز به پرداخت شهریه ندارد و ثبت‌نام براساس محدودۀ جغرافیایی مشخص صورت می‌گیرد. هم‌چنین هنرستان‌های هیات امنایی علاوه بر محدوده جغرافیایی برای ثبت‌نام به ضوابط خاص رشـته‌هـای تحصـیلی مشخص شده در دفترچه نیز توجه می‌کنند. امکانات و تجهیزات آموزشی این مدارس در سطح خوبی قرار دارد و کارگاه‌های مهارتی برگزار و ارائه می‌شود.

مدارس غیر انتفاعی دوره دوم متوسطه

مدارس غیر انتفاعی یا غیر دولتی از انواع مدارس دوره دوم متوسطه محسوب می‌شود. کادر آموزشی در این مدارس متغیر است و لزوما از میان معلمان استخدام در آموزش‌وپرورش انتخاب نمی‌شود. ساعات آموزشی در این مدارس نیز بیشتر است و سطح آموزشی و تحصیلات و تجربه معلمان بستگی زیادی به مدیریت و میزان شهریه‌ای دارد که توسط والدین پرداخت می‌شود.  

به همین دلیل است که برای انتخاب مدرسه غیرانتفاعی مناسب برای فرزندتان لازم است شرایط، سیاست‌های آموزشی و روش‌های تدریس آن‌ها مورد بررسی و مقایسه قرار دهید. بسیار مهم است که با سایر والدین صحبت کنید و در مورد سطح آموزشی، توجه به مهارت‌های زندگی و کادر آموزشی مدرسه از آن‌ها پرس‌وجو کنید. به عنوان اولین قدم می‌توانید از بررسی لیست مدارس غیر دولتی تهران شروع و مدارس غیرانتفاعی نزدیک به محل زندگی خود را بر اساس این لیست اولویت‌بندی کنید.

در این میان برخی از افرادی که به دلیل شرایط خاص زندگی قادر به ادامۀ تحصیل خود در مقطع متوسطه و مدارس دوره دوم متوسطه نبوده‌اند، تصور می‌کنند پس از هجده سالگی می‌توانند تحصیلات خود را در مدارس غیرانتفاعی ادامه دهند. ولی لازم است به این نکته توجه کنید که این افراد باید از خدمات تحصیلی مدارس شبانه یا بزرگسالان استفاده کنند. بنابراین ابتدا باید از شرایط تحصیل در مدارس شبانه یا بزرگسال آگاه شوید و سپس مدرسه مناسب خود را انتخاب کنید.

جمع‌بندی

همان‌گونه که در این مطلب با هم بررسی کردیم. مدارس دوره دوم متوسطه برای ثبت‌نام در انواع مختلفی وجود دارند. هرکدام از این مدارس از نظر روش‌های تدریس، کادر آموزشی، توجه به پیشرفت تحصیلی و کنکور، توجه به آموزش مهارت‌های زندگی و سبک زندگی دانش‌آموزان، میزان شهریه و قوانین مربوط به ثبت‌نام دارای تفاوت‌های بسیاری با هم هستند.

به همین دلیل لازم است دانش‌آموزان و والدین آن‌ها انواع این مدارس و ویژگی‌های هر کدام را بشناسند تا بتوانند با توجه به شرایط تحصیلی، استعدادها، مهارت‌ها و بودجۀ مورد نظر خود بهترین گزینه را انتخاب کنند. اگر در مورد تحصیل در هر کدام از انواع مدارس تجربه یا نظری دارید، نظرات خود را برای خوانندگان ما بنویسید.

1. مدارس دوره دوم متوسطه به چند نوع نقسیم می‌شوند؟
2. بهترین مدرسه متوسطه کدام است؟
3. آیا آزمون مدارس تیزهوشان با آزمون مدارس نیمه دولتی یکسان است؟

1. مدارس دوره دوم متوسطه به چند نوع نقسیم می‌شوند؟

   
   
   به طور کلی مدارس متوسطه نزدیک به 40 نوع هستند که متداول‌ترین آن‌ها مدارس دولتی، نمونه دولتی، تیزهوشان، استثنایی، هیئت امنایی، غیرانتفاعی، شاهد، مشارکتی، شبانه روزی، شبانه و بزرگسالان، هوشمند و غیره را شامل می‌شوند.
   

2. بهترین مدرسه متوسطه کدام است؟

   
   
   به طور کلی نمی‌توان هیچ کدام از انواع مدارس را به عنوان بهترین مدرسه معرفی کرد. به دلیل این‌که بهترین مدرسه برای هر دانش‌آموز با توجه به شرایط و ویژگی‌های تحصیلی، مالی و استعدادها و علایق متفاوت است و باید والدین و دانش‌آموز پس از انجام بررسی‌های لازم مدرسه مناسب را انتخاب کنند.
   

3. آیا آزمون مدارس تیزهوشان با آزمون مدارس نیمه دولتی یکسان است؟

   
   
   خیر در گذشته آزمون این دو نوع مدرسه به صورت یکسان برگزار می‌شد ولی چند سالی است که آزمون‌ها از نظر زمانی و محتوا تفکیک شده است.