بسیاری از دانش‌آموزان در کلاس و میان همکلاسی‌های خود از توانایی یادگیری بالایی برخوردار هستند؛ بنابراین گاهی نشستن در کلاس برایشان خسته‌کننده است؛ زیرا احساس می‌کنند چیز جدید و تازه‌ای برای آن‌ها وجود ندارد. برخی دیگر از دانش‌آموزان به دلیل نمرات خوب دوست دارند که زودتر دوران مدرسه را به پایان برسانند و وارد دانشگاه شوند.

 از روش‌های کوتاه کردن دوران تحصیل، گذراندن دو پایه تحصیلی در یک سال تحصیلی است. این روش که به آن جهش تحصیلی گفته می‌شود، با هدف رعایت عدالت آموزشی و توجه به تفاوت‌های فردی بوده و دانش‌آموزان می‌توانند بدون تحصیل در برخی از پایه‌های تحصیلی، در امتحانات آن‌ها شرکت کرده و بعد از قبولی در پایه بالاتر مشغول به تحصیل شوند.

 

دانش‌‌آموزانی که می‌خواهند جهش تحصیلی داشته باشند، باید در زمان تعیین‌شده برای ثبت‌نام اقدام کنند. این ثبت‌نام مراحل و شرایط مختلفی دارد و پذیرش در آن به عواملی چون خود دانش‌آموز، مدرسه، ضریب هوشی و... بستگی خواهد داشت. بعد از اینکه مراحل ثبت‌نام تمام شد، دانش‌آموز می‌تواند در امتحانات جهشی شرکت کند.

باید توجه داشت که جهشی خواندن برای همه دانش‌آموزان مناسب نیست و تنها افرادی می‌توانند در آزمون جهشی شرکت کنند که شرایط لازم را داشته باشند. ازجمله مواردی که در قبولی دانش‌آموز در آزمون جهشی اهمیت دارد، می‌توان به ضریب هوشی دانش‌آموز اشاره کرد.

در هرحال جهش تحصیلی مزایا و معایبی دارد که بهتر است تمامی دانش‌آموزان و والدین آن‌ها با آن‌ها آشنا باشند تا بتوانند با آمادگی کافی اقدام به ثبت‌نام در امتحان جهشی کنند. ما در این مقاله سعی داریم تا تمامی موارد مهم در رابطه با جهشی خواندن و تحصیل جهشی را به شما توضیح دهیم. این مقاله را تا به انتها بخوانید.

جهشی خواندن چیست؟

در یک تعریف کلی، جهشی خواندن به این معناست که دانش‌آموز بدون گذراندن یک سال تحصیلی، در امتحانات آن پایه شرکت کند و بعد از موفقیت در امتحانات به پایه بعدی برود. این روش تحصیل نیز مانند ثبت‌نام آزمون تیزهوشان به دانش‌آموزانی توصیه می‌شود که از هوش بالایی برخوردار هستند.

البته نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید، این است که دانش‌آموزان در هر پایه امکان جهشی خواندن و جهش تحصیلی ندارند. این نوع تحصیل تنها در پایه‌های تحصیلی زیر امکان‌پذیر است.

1.  پایه اول به سوم
2.  پایه دوم به چهارم
3.  پایه سوم به پنجم
4.  پایه چهارم به ششم
5.  پایه پنجم به هفتم
6.  پایه هفتم به نهم
7.  پایه دهم به دوازدهم (تنها در رشته‌های نظری)

همان‌طور که مشاهده کردید، امکان جهش تحصیلی در دوره متوسطه دوم در شاخه‌های فنی‌ وجود ندارد و دانش‌آموزان مقطع ابتدایی و متوسطه اول بیشترین طرفداران این روش هستند تا با آزمون جهشی یک پایه از همکلاسان خود جلو بیفتند.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید، این است که جهشی خواندن و جهش تحصیلی از پایه اول به سوم، ممکن است در سال‌های آینده حذف شود؛ اما در حالت کلی افرادی که تصمیم دارند در آزمون جهشی شرکت کنند، باید پایه اول مقطع ابتدایی یا مقطع متوسطه اول را گذرانده باشند.

در یک عبارت دیگر، دانش‌آموز باید پایه اول را بگذراند و با تحصیل جهشی به پایه سوم برود و یا پایه هفتم را بگذراند و با تحصیل جهشی به پایه نهم برود. هیچ دانش‌آموزی نمی‌تواند بعد از پایه ششم با تحصیل جهشی به پایه هشتم برود.

هدف کلی از این روش تحصیلی این است که عدالت آموزشی رعایت شده و با در نظر گرفتن تفاوت‌های فردی، تراکم دانش‌آموزان در یک پایه کاهش یابد؛ البته جهش تحصیلی معایبی نیز دارد و تحصیل به این روش برای همه دانش‌آموزان مناسب نیست. برخی از دانش‌آموزان ممکن است بعد از ورود به پایه بالاتر دچار افت تحصیلی شوند.

در حالت کلی جهشی خواندن و جهش تحصیلی برای دانش‌آموزانی مناسب است که از نظر هوشی و روابط عاطفی خیلی بالاتر از همکلاسان خود هستند.

شرایط جهشی خواندن اول تا دوازدهم در سال 1401

دانش‌آموزانی که می‌خواهند با جهش تحصیلی، زودتر از همسالان خود فارغ‌التحصیل شوند، باید بدانند که این روش تحصیل دارای شرایط خاصی است؛ بنابراین قبل از هر چیز دانش‌آموز باید شرایط خود را بررسی کند و در صورتی که واجد شرایط بود، می‌تواند در آزمون جهشی شرکت کرده و به پایه بالاتر برود.

بهترین مدارس دخترانه و پسرانه در سراسر کشور جهش تحصیلی را در برنامه کار خود دارند؛ بنابراین جهشی خواندن تنها به مدارس تهران مربوط نیست. البته شرایط شرکت در امتحان جهشی در مقطع ابتدایی و متوسطه اول و دوم با یکدیگر متفاوت است. از مهم‌ترین شرایط جهشی خواندن در مقطع ابتدایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. دانش‌آموز باید در تمامی دروس پایه قبلی نمره خیلی خوب را کسب کرده باشد.
2. صلاحیت‌های هوشی و روانی دانش‌آموز باید موردتایید سازمان آموزش‌و‌پرورش قرار بگیرد.
3. دانش‌آموزان پایه ابتدایی تنها یک بار در طول دوره می‌توانند به‌صورت جهشی تحصیل کنند.
4. دانش‌آموزانی که در سال‌های قبل در امتحان جهشی نمره لازم را کسب نکرده‌اند، می‌توانند با ثبت‌نام در سامانه سناد، مجددا در آزمون جهشی شرکت کنند.

شرایط تحصیل جهشی در مقطع متوسطه اول نیز عبارت‌اند از:

1.  حداقل معدل کل پایه هفتم برای این دانش‌آموزان 17 است.
2.  حداقل نمرات دانش‌آموز برای هر درس 15 است
3. حداقل نمره در امتحانات هشتم برای دانش‌آموزان داوطلب جهش تحصیلی، نمره 16 است.
4. دانش‌آموزانی که در مدارس تیزهوشان و استعدادهای درخشان تحصیل می‌کنند، برای جهشی خواندن باید معدل بالای 19 داشته باشند و نمره هرکدام از درس‌های آن‌ها باید بالاتر از 18 باشد.

شرایط جهشی خواندن دانش‌آموزان متوسطه دوم نیز به‌صورت زیر است.

1.  معدل دانش‌آموز باید بالای 18.5 باشد.
2.  دانش‌آموزان باید در تمامی درس‌های آزمون جهشی نمره بالای 17 را کسب کنند.
3. درس‌های عملی مانند تربیت بدنی و آزمایشگاه علوم تجربی نیز مشمول بندهای فوق هستند.

بیشتر بخوانید: ثبت‌نام آزمون نمونه دولتی

نحوه ثبت‌نام آزمون جهشی در سال 1401

دانش‌آموزان واجد شرایط برای شرکت در امتحان جهشی باید در زمان تعیین‌شده برای ثبت‌نام اقدام کنند. نحوه ثبت‌نام به این صورت است که دانش‌آموز باید به مدرسه مراجعه کند. در این مرحله مدرسه شرایط دانش‌آموز را ارزیابی خواهد کرد.

بعد از تایید مدرسه، مدارک دانش‌آموز در سازمان آموزش‌و‌پرورش بررسی می‌شوند؛ سپس یک آزمون IQ برگزار خواهد شد و در صورتی که نمره این آزمون بالای 120 باشد، دانش‌آموز می‌تواند در آزمون جهشی شرکت کند.

مدارک لازم برای شرکت در آزمون جهشی عبارت‌اند از:

1.  گزارش تحصیلی از سوی معلم
2. کارنامه‌های پایه‌های تحصیلی فعلی و سال‌های قبل
3. شناسنامه دانش‌آموز و کپی تمامی صفحات آن
4.  عکس 4* 3 دانش‌آموز

سامانه و بخش‌نامه جهش تحصیلی 1401

همان‌طور که قبلا نیز اشاره شد، سازمان آموزش‌و‌پرورش برای جهش تحصیلی دانش‌آموزان بخش‌نامه‌ای را تهیه کرده که در اختیار مدارس کشور قرار می‌دهد. طبق این بخش‌نامه شرایط ثبت‌نام دانش‌آموز در آزمون جهشی تعیین می‌شود؛ همچنین سامانه‌های نیز برای ثبت‌نام داوطلبان در نظر گرفته شده است.

سامانه سناد یک سامانه برای ثبت و نگهداری اطلاعات دانش‌آموزی است که برای دوره ابتدایی، متوسطه اول و دوم امکانات مختلفی داشته و مدیران مدارس امکان دسترسی به این سامانه و ثبت و مدیریت اطلاعات و... را دارند.

دانش‌آموزان برای ثبت‌نام در امتحان جهشی باید به مدیران مدرسه مراجعه کنند. مدیران مدارس با مراجعه به سامانه سناد عملیات ثبت اطلاعات دانش‌آموز و نوبت‌گیری را انجام دهند.

زمان‌بندی آزمون جهشی در سال 1401

طبق جدیدترین اخبار جهش تحصیلی، ثبت‌نام دانش‌آموزان داوطلب جهش تحصیلی از نیمه دوم خرداد 1401 شروع شده و تا اواسط مرداد ادامه دارد؛ امتحانات جهشی نیز در شهریور 1401 برگزار می‌شوند. داوطلبان امتحانات جهشی باید همزمان با دانش‌آموزان تجدیدی در امتحانات شهریور شرکت کنند. نتایج این امتحانات نیز آخر شهریور اعلام شده و دانش‌آموزان در صورت قبولی می‌توانند از اول مهر در پایه بالاتر مشغول به تحصیل شوند.

سامانه اعلام نتایج جهشی و معیار قبولی دانش‌آموزان

دانش‌آموزانی که در آزمون جهشی ثبت‌نام می‌کنند، باید قبل از امتحان جهشی در ارزیابی هوش نمره 120 را کسب کنند. نتیجه آزمون هوش جهش تحصیلی در دو مرحله از طریق اداره آموزش‌و‌پرورش استثنایی به مدرسه اعلام می‌شود؛ سپس از طریق مدرسه در اختیار دانش‌آموز قرار می‌گیرد.

بعد از آن دانش‌آموز می‌تواند در امتحانات شهریور شرکت کند. نتیجه تمامی امتحانات از طریق مدرسه اعلام خواهد شد و دانش‌آموز با مراجعه به مدرسه می‌تواند کارنامه خود را دریافت کند. دانش‌آموزان برای قبولی در امتحانات جهشی باید حدنصاب نمرات را دریافت کنند.

به‌طورکلی از مهم‌ترین معیارها برای قبولی دانش‌آموز برای جهش تحصیلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1.  ضریب هوشی دانش‌آموز
2. ویژگی‌های فیزیکی دانش‌آموز (رشد سریع و مهارت‌های ورزشی پیشرفته یا مهارت‌های هنری)
3.  موفقیت تحصیلی دانش‌آموز 

نحوه برنامه‌ریزی برای جهشی خواندن

دانش‌آموزانی که قصد تحصیل جهشی دارند، باید با برنامه‌ریزی صحیح، خود را برای امتحانات شهریور آماده کنند. در این میان توجه به نمونه سوالات آزمون جهشی نیز می‌تواند به موفقیت دانش‌آموز کمک کند.

دانش‌آموزانی که قصد شرکت در آزمون جهشی را دارند، باید بعد از دریافت کارنامه و ثبت‌نام در امتحانات، باید کتاب‌های پایه بالاتر را تهیه کرده و مطالعه کنند تا بتوانند در امتحانات شهریور ماه حدنصاب نمرات را کسب کرده و به پایه بالاتر راه یابند.

دانش‌‌آموزان می‌توانند در طول تابستان در کلاس‌های تقویتی شرکت کرده و با دریافت مشاوره درست، بهترین برنامه‌ریزی تحصیلی را انجام دهند. درهرحال ازآنجایی‌که معمولا دانش‌آموزان تیزهوش داوطلب جهش تحصیلی هستند، مطالعه کتاب‌های درسی پایه بالاتر برای آن‌ها کار چندان دشواری نیست و می‌توانند با یک برنامه‌ریزی درست، به‌خوبی مطالعه کرده و بهترین نتیجه را بگیرند.

فواید و معایب جهش تحصیلی در ابتدایی و دبیرستان

جهشی خواندن در دوره ابتدایی و دبیرستان، فواید و معایب متعددی دارد؛ بنابراین افرادی که به فواید این روش تحصیل فکر می‌کنند باید معایب آن را نیز در نظر بگیرند تا با آگاهی کافی در امتحان جهشی شرکت کنند.

از مهم‌ترین فواید این روش تحصیل برای دانش‌آموزان ابتدایی دارد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1- چالش علمی

زمانی که کودکان در یک کلاس بالاتر از سطح فعلی خود قرار بگیرند، علاقه بیشتری به یادگیری خواهند داشت و این تحریک ذهنی برای موفقیت تحصیلی آن‌ها مفید است.

2- کاهش اضطراب و استرس

این دانش‌آموزان معمولا از هوش بالایی برخوردار هستند، بنابراین در صورتی که توانایی‌های آن‌ها به چالش کشیده نشود، رفتارهای پراسترسی خواهند داشت.

3- رضایت تحصیلی

طبق بررسی‌های انجام شده این دانش‌آموزان علاقه زیادی به یادگیری دارند و مسائل و مفاهیم را به‌خوبی یاد می‌گیرند؛ بنابراین زمانی که با دانش‌آموزان هم سطح علمی خود در یک کلاس قرار دارند، رضایت تحصیلی آن‌ها افزایش می‌یابد.

بیشتر بخوانید: فواید و معایب جهشی خواندن

از معایب جهشی خواندن در دوران ابتدایی نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1- مشکلات تحصیلی

در برخی از دانش‌آموزانی که در امتحان جهشی شرکت می‌کنند، مشکلات تحصیلی اتفاق می‌افتد. ممکن است که دانش‌آموز تنها در یک درس از هوش بالایی برخوردار باشد؛ اما در درس‌های دیگر نمرات خوبی کسب نکند؛ بنابراین بهتر است که دانش‌آموزانی برای جهشی خواندن اقدام کنند که در تمامی دروس موفق هستند.

2- عدم آمادگی عاطفی

برخی از کودکان باهوش از نظر عاطفی نابالغ هستند؛ یعنی زمانی که در کنار همسالان خود قرار می‌گیرند، از نظر اجتماعی و عاطفی عقب‌تر هستند؛ بنابراین اگر این کودکان بخواهند جهشی تحصیل کنند، فاصله عاطفی بیشتری با همکلاسان خود خواهند داشت؛ بنابراین بهتر است که این دانش‌آموزان در امتحان جهشی شرکت نکنند.

3- چالش های غیرمنتظره

معمولا دانش‌آموزان باهوش به شاگرد اول بودن عادت دارند و زمانی که به‌صورت جهشی به کلاس بالاتر می‌روند، با دانش‌آموزانی همکلاس خواهند شد که با آن‌ها در یک سطح علمی هستند؛ بنابراین ممکن است که دیگر شاگرد اول نباشند و همین مساله برروی روحیه آن‌ها تاثیرگذار خواهد بود.

این مزایا و معایب در دوره متوسطه اول و دوم نیز به شکل‌های مختلف وجود دارد؛ بنابراین دانش‌آموزانی که تصمیم دارند تا با تحصیل دو پایه در یک سال، زودتر روند تحصیل خود را طی کنند، باید قبل از هرچیز با مشاوره درست و صحیح جوانب کار را در نظر بگیرند.

جمع‌بندی

جهشی خواندن یکی از روش‌های تسریع روند تحصیل است که باعث می‌شود دانش‌آموز زودتر دوران تحصیل خود در مدرسه را به پایان برساند. این روش تحصیل برای دانش‌آموزانی که از ضریب هوشی بالایی برخوردار هستند، مناسب است و فواید بسیاری دارد.

باید توجه داشت که جهش تحصیلی تنها در برخی از پایه‌های تحصیلی امکان‌پذیر است و دانش‌آموزان داوطلب باید تمامی شرایط شرکت در آزمون جهشی را داشته باشند. در هر حال افرادی که تصمیم دارند تا به این روش تحصیل کنند، باید با آگاهی کافی نسبت به مزایا و معایب آن اقدام کنند.

اگر شما نیز تجربه‌ای مثبت یا منفی از جهش تحصیلی خود یا اطرافیانتان دارید، حتما در زیر این مقاله برای ما بنویسید تا ما و سایر دوستان نیز با این تجربیات آشنا شوید.

1. جهشی تحصیلی از چه پایه‌هایی امکان‌پذیر است؟
2. نحوه ثبت‌نام جهش تحصیلی به چه صورت است؟

1. جهشی تحصیلی از چه پایه‌هایی امکان‌پذیر است؟

   
   پایه‌های جهشی تحصیلی چیست؟ همه پایه‌ها به غیر از ششم به هشتم، هشتم به دهم و نهم به یازدهم
   همه پایه‌ها به غیر از ششم به هشتم، هشتم به دهم و نهم به یازدهم
   

2. نحوه ثبت‌نام جهش تحصیلی به چه صورت است؟

   
   روند جهش تحصیلی چیست؟ آزمون جهنشی بعد از تایید دانش‌آموزان واجد شرایط توسط مدرسه
   دانش‌آموزان واجد شرایط بعد از تایید مدرسه، باید آزمون جهشی بدهند.