تیرگی در کمین استعدادهای درخشان

به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان یا به اختصار «سمپاد» بر امور تحصیلی مربوط به دانش‌آموزان مستعد و با بهره هوشی بالا نظارت می‌کند.

این سازمان با تغییر وضعیت به «مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش‌پژوهان جوان» سعی کرد توجه به پژوهش دانش‌آموزی را در دستور کار خود قرار دهد.

در سال 90، گسترش مدارس سمپاد در سطح کشور، رشد فزاینده‌ای یافت به طوری که شهرستان‌های با جمعیت بالا از وجود این مدارس برخوردار شدند. این اتفاق سبب شد ظرفیت پذیرش دانش‌آموزان زیادی، در مدارس سمپاد ایجاد شود.

در ادامه، آزمون ورودی مدارس سمپاد و مدارس نمونه دولتی باهم ادغام و تست‎های هوش از سؤالات آزمون ورودی دانش‌آموزان متقاضی ورود به مدارس استعدادهای درخشان حذف شد.

پذیرش دانش‌آموزان در مدارس سمپاد کشور، فقط در پایه‌های ورود به اول راهنمایی و ورود به اول متوسطه صورت می‌گیرد اما آنچه سبب شد خبرنگار فارس به واکاوی در روند فعالیت مدارس استعدادهای درخشان در استان همدان بپردازد، ثبت‌نام همه دانش‌آموزان پایه سوم راهنمایی مدارس راهنمایی سمپاد در پایه اول متوسطه این مدارس است.

خبرنگار فارس در مصاحبه‌هایی جداگانه با دانش‌آموزان این مدارس و خانواده‌های آن‌ها و همچنین با کادر آموزشی مدارس تیزهوشان در شهرستان همدان، به چند مسئله برخورد کرد که دلیل ایجاد همه آن‌ها، ثبت‌نام بدون آزمون دانش‌آموزان سوم راهنمایی در دبیرستان‌های تیزهوشان است.

مدرسه تیزهوشان فرزانگان برای دختران و علامه حلی برای پسران، در شهرستان همدان تأسیس‌ شده‌اند. سابق بر این، ورود دانش‌آموزان راهنمایی در دبیرستان‌های تیزهوشان شامل دو مرحله بود: دارا بودن معدل حداقل 19 در پایه سوم راهنمایی و قبولی در آزمون سراسری سمپاد.

این آزمون به صورت سراسری برگزار می‌شد اما پذیرش دانش‌آموزان به صورت منطقه‌ای صورت می‌گرفت و مواد آزمون شامل ترکیبی از هوش، خلاقیت و پیشرفت تحصیلی بود.

نکته شایان اهمیت هم این بود که علاوه بر دانش‌آموزان مقطع سوم راهنمایی مدارس تیزهوشان، دانش‌آموزان مدارس عادی هم می‌توانستند در این آزمون شرکت کرده و شانس خود را برای برخورداری از خدمات آموزشی مدارس سمپاد بیازمایند.

اما آن گونه که شنیده‌ایم دانش‌آموزان پایه سوم راهنمایی مدارس تیزهوشان امسال بدون آزمون ورودی و در نتیجه بدون احتمال ریزش، وارد دبیرستان‌های تیزهوشان می‌شوند.

هاشمی، مسئول پرورش استعدادهای درخشان در اداره کل آموزش و پرورش استان همدان، با بیان اینکه فقط در همدان، 25 کلاس سوم راهنمایی تیزهوشان وجود دارد، افزود: به طور متوسط 800 خانواده درگیر دانش‌آموزان مدارس سمپاد هستند.

وی به اثرات نسبی حذف آزمون ورودی دبیرستان‌های استعدادهای درخشان در همدان اشاره کرد و بیان داشت: دانش‌آموزان نوجوان پایه سوم راهنمایی سمپاد، وقتی شانس ادامه تحصیل در دبیرستان‌های استعدادهای درخشان را از دست بدهند دچار آسیب‌های روانی جبران‌ناپذیری خواهند شد.

هاشمی ادامه داد: از طرفی برگزاری آزمون ورودی، امکان سوء‌استفاده تعدادی از مؤسسات خصوصی که در امر آماده‌سازی دانش‌آموزان برای آزمون‎های ورودی و برگزاری آزمون‌های آزمایشی فعالیت می‌کنند را فراهم می‌کرد.

وی در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس مبنی بر از بین رفتن شانس دانش‌آموزان مستعد مدارس عادی برای ادامه تحصیل در دبیرستان‌های تیزهوشان، ابراز داشت: ظرفیت مدارس سمپاد از همان ابتدا محدود بود، با این حال هنوز هم حدود پنج تا 10 نفر از این دانش‌آموزان مدارس عادی، در صورت احراز شرایط لازم خواهند توانست به مدارس تیزهوشان راه یابند.

آیا عدم ریزش دانش‌آموزان ضعیف پایه سوم راهنمایی مدارس استعدادهای درخشان همدان، از عیار علمی دبیرستان‌های سمپاد نخواهد کاست؟

این سؤالی است که علی ساغرچی، روانشناس بالینی و مشاور مدرسه، این‌گونه به آن پاسخ داد: مدارس تیزهوشان فعلی، از شکل سابق و اولیه خود، متفاوت شده‌اند. در حال حاضر تقریباً در هر شهرستان یکی از این مدارس وجود دارد و ظرفیت بالای ایجادشده، ترکیبی از دانش‌آموزان با بهره هوشی بالا و دانش‌آموزان با بهره هوشی متوسط را سبب شده است.

این مشاور تحصیلی ادامه داد: سازوکار مدارس تیزهوشان قبلی و تجمع دانش‌آموزان مستعد، سبب ایجاد فشارهای روانی و رقابت سنگین میان دانش‌آموزان می‌شد و اضطراب در میان آن‌ها شایع بود اما در حال حاضر، با ترکیب دانش‌آموزان قوی و متوسط، سطح رقابت متعادل‌تر شده است و دانش‌آموزان با آرامش بیشتری می‌توانند به پژوهش و تحقیق بپردازند.

آیا این اقدام در درازمدت سبب کاهش عیار علمی دانش‌آموزان سمپاد نخواهد شد؟ آیا مدارس سمپاد با این اقدام هم ردیف مدارس نمونه دولتی قرار نمی‌گیرند؟ آیا ترکیب دانش‌آموزان قوی و متوسط ، دوگانگی روش‌های تدریس دبیران را سبب نمی‌شود؟ آیا دانش‌آموزان با بهره هوشی متوسط برای رسیدن به دانش‌آموزان با بهره هوشی بالا، دچار احساس اضطراب، عدم توانایی و تحمل فشار درسی بیشتر نخواهند شد؟ و...

این‌ها سؤالاتی است که برنامه‌ریزان و مدیران امر آموزش و پرورش در همدان به آن‌ها پاسخ داده و در خصوص حذف آزمون ورودی دبیرستان‌های سمپاد به تجمیع رسیده‌اند. شما چه فکر می‌کنید؟

کلمات کلیدی: آموزش و پرورش همدان 

منبع: خبرگزاری فارس