المپیاد علوم و فناوری نانو برای دانش‌آموزان
علم نانو مطالعه پدیده‌ها و مواد در مقیاس نانو است. به دنبال آن فناوری نانو به وجود می‌آید که شامل طراحی، تولید و استفاده از ساختار و ابزار با کنترل شکل و اندازه در ابعاد نانو است. فناوری نانو بین‌رشته‌ای است و به‌طور گسترده در تمامی رشته‌هایی که به کمک آن‌ها می‌توان به طور ارادی و کنترل‌شده، نانو ساختار تولید کرد را در برمی‌گیرد. در واقع علم و فناوری نانو سکوی پیشرفتی برای سایر علوم مرتبط و فناوری‌ها است. بنابراین آشنایی دانش‌آموزان و دانشجویان با این فناوری بسیار اهمیت دارد. یکی از تلاش‌هایی که در این زمینه شده است، برگزاری المپیاد نانو است. این المپیاد دانش‌آموزان را در طی یک فرایند آموزشی، از یادگیری مفاهیم اولیه تا خلق ایده‌های دانش‌محور هدایت نماید؛ با این هدف که پس از فارغ‌التحصیلی، آموخته‌ها و تجربیات باشگاه پایه پژوهش‌های دانشگاهی شود. در این مقاله می‌خواهیم با المپیاد نانو آشنا شویم.
المپیاد دانش‌آموزی علوم و فناوری نانو ترکیبی از رقابت هم‌زمان در حیطه تئوری و عملی است که مباحث اصلی علوم و فناوری نانو را در برمی‌گیرد. تمامی دانش‌آموزان پایه‌های نهم تا دوازدهم می‌توانند بدون هیچ‌گونه محدودیت رشته تحصیلی در المپیاد نانو شرکت کنند.
المپیاد نانو دانش‌آموزی چیست؟
المپیاد دانش‌آموزی علوم و فناوری نانو ترکیبی از رقابت هم‌زمان در حیطه تئوری و عملی است که مباحث اصلی علوم و فناوری نانو را در برمی‌گیرد. علوم و فناوری نانو یکی از 14 رشته المپیادهای دانش‌آموزی است که برخلاف 13 رشته دیگر، ثبت‌نام آن از طریق سایت ثبت‌نام آزمون المپیاد علوم و فناوری نانو به نشانی nanoclub.ir انجام می‌شود. تمامی دانش‌آموزان پایه‌های نهم تا دوازدهم با آماده کردن خود و مطالعه نمونه سوالات المپیاد نانو می‌توانند بدون هیچ‌گونه محدودیت در رشته تحصیلی خود در آزمون علوم و فناوری نانو شرکت کنند. این المپیاد توسط سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان و با همکاری ستاد ویژه توسعه فناوری نانو اجرا می‌شود. تاکنون ۱۱ دوره المپیاد دانش‌آموزی نانو در مراحل مختلف به‌صورت برگزاری آزمون تئوری در سطح کشور و برگزاری یک اردوی علمی-عملی برای برگزیدگان مراحل تئوری برگزار شده است و برگزیدگان نهایی با توجه به آزمون‌های مرحله عملی معرفی شده‌اند.
این المپیاد دارای سه مرحله است. مرحله اول این المپیاد هم‌زمان با سایر المپیادهای علمی در بهمن‌ماه برگزار می‌شود. برگزیدگان مرحله اول این المپیاد، در مرحله دوم در اردیبهشت سال بعد با یکدیگر رقابت خواهند کرد و در نهایت، ۴۰ نفر از برگزیدگان نهایی در دوره آموزشی تابستان شرکت می‌کنند؛ در دوره تابستان که در واقع مرحله نهایی المپیاد محسوب می‌شود، دارندگان مدال‌های طلا، نقره و برنز مشخص خواهند شد.
در مرحله اول آزمون دانش‌آموزان طی 120 دقیقه به 45 سؤال چهارگزینه‌ای پاسخ می‌دهند. همچنین به هر پاسخ غلط، نمره منفی تعلق خواهد گرفت. بعد از اتمام زمان پاسخگویی یا رد کردن سؤال توسط داوطلب، دیگر امکان بازگشت و اصلاح پاسخ وجود ندارد. دانش‌آموزانی که بتوانند حداقل 50 درصد میانگین نمره پنج نفر برتر مرحله اول را کسب کنند به مرحله دوم راه می‌یابند. پیش از برگزاری آزمون اصلی، سه آزمون آزمایشی نیز به منظور آمادگی داوطلبان برای حضور در رقابت اصلی به‌صورت مجازی برگزار می‌شود و نتایج این آزمون‌های آزمایشی به میزان پنج درصد در نتایج مرحله اول داوطلبان تأثیر مثبت خواهد داشت.
در دومین مرحله از آزمون که به‌صورت حضوری و در حوزه‌های مشخص برگزار می‌شود، شرکت‌کنندگان در ۱۲۰ دقیقه، به ٢٠ سؤال تستی و ۶ سؤال تشریحی پاسخ می‌دهند. ۳۰ نفر برتر به مرحله سوم که شامل مراحل عملی می‌شود، راه خواهند یافت. در سال‌های اخیر مرحله نهایی این رقابت به‌صورت تلفیقی از برنامه برخط و حضوری برگزار می‌شود، به این صورت که کارگاه‌های آموزشی به‌صورت برخط و کار آزمایشگاهی به‌صورت حضوری در یکی از مراکز معتبر علمی پژوهشی در شهر تهران برگزار می‌شود. در مرحله نهایی داوطلبان بر اساس اجرای آزمایش‌هایی که از قبل طراحی شده است، با هم رقابت می‌کنند. این مرحله به مدت 10 تا 15 روز و در قالب اردوی علمی برگزار می‌شود. دانش‌آموزان در گروههای سه نفره و در قالب فعالیت آزمایشگاهی با نظارت ۱۰ استاد و پشتیبان علمی که متخصص فناوری نانو هستند، با یکدیگر رقابت می‌کنند. برای هدفمند شدن فعالیت‌ها و ارزیابی بهتر، تمامی گروهها روی یک چالش علمی و فناورانه به‌صورت متمرکز به فعالیت پژوهشی می‌پردازند. ارزیابی نهایی در این مرحله بر اساس امتیازات انفرادی انجام می‌شود.
شرایط ثبت‌نام در المپیاد نانو
شرایط عمومی و اختصاصی به همراه نکاتی که دانش‌آموزان جهت ثبت‌نام می‌بایست مدنظر داشته باشند، در دفترچه ثبت‌نام المپیادهای علمی دانش‌آموزی 1399 – 1400 عنوان شده است.user
داوطلب می‌بایست دارای تابعیت ایرانی بوده و دارای کد ملی ایران باشد.
- دانش‌آموز باید در یکی از پایه‌های نهم تا دوازدهم سال جاری در حال تحصیل باشد.
- متقاضیانی که در دوره متوسطه خود، سابقه هیچ‌گونه وقفه یا ترک تحصیل ندارند می‌توانند در این المپیاد ثبت‌نام نمایند.
- شرکت در المپیاد نانو فاقد محدودیت رشته بوده و دانش‌آموزان تمامی رشته‌های تحصیلی می‌توانند در این آزمون شرکت کنند.
- بیش از دو دوره در مرحله عملی المپیاد نانو حضور پیدا نکرده باشند.
بیشتر بدانید: انواع المپیادهای دانش‌آموزی
شایان ذکر است دانش‌آموزان باید مشغول به تحصیل در پایه‌های نهم تا دوازدهم باشند و در صورت فارغ‌التحصیلی از مقطع متوسطه دوم نهایتاً تا یک سال پس از اتمام پایه دوازدهم، آن هم به شرط عدم تحصیل در دانشگاه، می‌توانند در المپیاد نانو شرکت کنند. دانش‌آموزانی که قصد شرکت در این المپیاد را دارند، ضمن مطالعه شرایط و مقررات آزمون، می‌بایست در مدت‌زمان مشخص به سایت باشگاه نانو مراجعه کرده و روند ثبت‌نام خود را پیگیری نمایند. ثبت‌نام دانش‌آموزان به دو روش انفرادی و گروهی انجام می‌شود و تنها نهادهای ترویجی می‌توانند نام‌نویسی گروهی داوطلبان را انجام دهند. معمولاً پژوهش سراهای منطقۀ محل سکونت هر دانش‌آموز به عنوان نهاد ترویجی نانو فعالیت می‌کنند.
ثبت‌نام در المپیاد علوم و فناوری نانو از طریق سایت سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان امکانپذیر است. نهادهای ترویجی که مایل به ثبت‌نام گروهی هستند، باید در زمان مقرر وارد کارتابل نهاد ترویجی خود در سایت باشگاه نانو شده و لیست دانش‌آموزان خود را در قسمت ثبت‌نام گروهی بارگذاری نمایند و ثبت‌نام این دسته از عزیزان در سایت سازمان استعدادهای درخشان توسط کارشناسان باشگاه نانو صورت می‌گیرد. مبلغ ثبت‌نام انفرادی از طریق سایت سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان، ۵۰۰٬۰۰۰ ریال (پنجاه هزار تومان) و برای ثبت‌نام گروهی از طریق نهادهای ترویجی و در سایت باشگاه نانو با احتساب ۲۰ درصد تخفیف به ازای هر نفر مبلغ ۴۰۰،۰۰۰ ریال (چهل هزار تومان) است که از طریق درگاه پرداخت الکترونیکی در سامانه ثبت‌نام قابل پرداخت است.
مزایای شرکت در المپیاد نانو برای دانش‌آموزان
مانند هر المپیاد و مسابقه دیگری، المپیاد نانو هم مزایای مادی و معنوی قابل‌توجهی دارد. ستاد ویژه توسعه فناوری نانو با هدف ایجاد انگیزه برای داوطلبان سیزدهمین المپیاد دانش‌آموزی علوم و فناوری نانو، تسهیلات ویژه‌ای را برای برگزیدگان آزمون در نظر گرفته است. تمامی برگزیدگان المپیاد علوم و فناوری نانو، علاوه بر بهره‌مندی از حمایت‌های مادی و معنوی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، از تسهیلات و امتیازهای بنیاد ملی نخبگان نیز برخوردار می‌شوند و برگزیدگان می‌توانند مطابق آیین‌نامه طرح شهید وزوایی در زمان ورود به دانشگاه از این تسهیلات و امتیازات استفاده کنند. این تسهیلات به شرح زیر است:
- تمامی داوطلبان المپیاد نانو، به‌صورت کاملاً رایگان در دوره آمادگی آزمون مرحله اول المپیاد نانو که از طریق سایت باشگاه نانو برگزار می‌شود، ثبت‌نام می‌شوند.
- تمامی راه‌یافتگان به مرحله دوم المپیاد نانو امکان ثبت‌نام رایگان در دوره پیشرفته آمادگی آزمون مرحله دوم المپیاد نانو را از طریق سایت باشگاه نانو خواهند داشت.
- ۲۰۰ نفر برتر در آزمون مرحله دوم، می‌توانند به‌صورت رایگان در دوره کسب و کار که به‌صورت آنلاین و از طریق سایت باشگاه نانو برگزار خواهد شد، ثبت‌نام کنند و مهارت خود را بالا ببرند.
- به ۶۰ نفر برتر آزمون مرحله دوم گرنت آموزشی-پژوهشی به مبلغ ۵.۰۰۰.۰۰۰ ریال اختصاص پیدا می‌کند که علاقه‌مندان می‌توانند از آن برای انجام پروژه‌های پژوهشی در زمینه فناوری نانو استفاده کنند و یا از خدمات و محصولات آموزشی باشگاه نانو بهره‌مند شوند.
- به برگزیدگان نیز جوایز نقدی تعلق می‌گیرد که به شرح زیر است. مبلغ ۳۵.۰۰۰.۰۰۰ ریال برای مدال طلا، ۳۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال برای مدال نقره و ۲۵.۰۰۰.۰۰۰ ریال برای مدال برنز. لازم به ذکر است، بنیاد ملی نخبگان نیز جوایز نقدی به مبلغ ۶۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال برای مدال طلا، ۴۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال برای مدال نقره و ۲۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال برای مدال برنز در نظر گرفته است.
- ارتباط مستقیم با نخبگان علوم و فناوری نانوی کشور و امکان شرکت در نشست‌های علمی
- امکان حضور در دوره‌های آموزشی ویژه راه‌اندازی کسب‌وکارهای نوین
- امکان حضور در دوره‌های آموزشی تخصصی در حوزه فناوری نانو
- دریافت حمایت برای پروژه‌های پژوهشی
بیشتر بخوانید: المپیاد وندا
منابع المپیاد نانوی دانش‌آموزی
نوبتی هم که باشد، نوبت معرفی منابع آزمون است. باشگاه دانش‌آموزی فناوری نانو به عنوان متولی آموزش فناوری نانو در کشور، به منظور آماده‌سازی داوطلبان عزیز، با هدف صرف کمترین هزینه و دست‌یابی به بیشترین کیفیت، اقدام به تدوین سرفصل آزمون و معرفی مقالات و کتب، به عنوان منابع پیشنهادی در صفحه «المپیاد» سایت باشگاه نانو به آدرس نموده است؛ مباحث اتمی و مولکولی در کتاب‌های درسی فیزیک، شیمی و مطالب درون‌سلولی در زیست‌شناسی پایه‌های دهم تا دوازدهم (مقطع متوسطه دوم) و مقالات منتخب سایت باشگاه نانو منابع اصلی آزمون‌های کتبی المپیاد نانو است.
منابع این آزمون در هفت بخش زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:
- مبانی فناوری نانو و نانو مواد
- خواص نانو مواد
- روش‌های سنتز نانو مواد
- روش‌های مشخصه یابی نانو مواد
- کاربردهای فناوری نانو
- ایمنی
جمع‌بندی
فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی فناوری نانو بر زندگی مردم تأثیر مستقیمی دارد که در آینده‌ای نزدیک، جهان را دستخوش تحولی عظیم خواهد کرد. المپیاد نانو فرصت بسیار مغتنمی برای همراه شدن با این جریان فناوری است. لازم است این نکته را ذکر کنیم را که المپیاد نانو در حال حاضر مشمول سهمیه در کنکور سراسری نیست. اما از جمله رویدادهای مهم برای بنیاد ملی نخبگان تلقی شده و برای دارندگان مدال امتیاز در این بنیاد لحاظ می‌شود. علاوه بر تلاش و برنامه‌ریزی منسجم، شناخت منابع مطالعاتی آزمون می‌تواند در کسب رتبه برتر دانش‌آموزان نقش مؤثری را ایفا کند. داوطلبان در نظر داشته باشند که مراکز و نهادهای ترویجی مجری کارگاه‌های آمادگی المپیاد دوره‌های آمادگی برگزار می‌کنند و به این ترتیب داوطلبان می‌توانند آمادگی خود را بیشتر کنند.
منبع
دفترچه المپیادهای علمی
باشگاه دانش‌آموزی نانو
تبلیغات:
نظرات شما بسیار ارزشمند هستند. به دیگران کمک کنید تا بیشتر بدانند. نظرات شما توسط کارشناسان بررسی، تایید و پاسخ داده می شوند. اگر ایمیلتان را وارد کنید، پاسخ کارشناسان برای شما ایمیل می شود.
تبلیغات:
اعضای سایت می توانند نمونه سوالات و فایل های آموزشی را دانلود کنند. همینطور، بعضی از مطالب فقط به اعضای سایت نمایش داده می شود. اطلاعات مهم، تغییرات مهم آموزشی به اعضای سایت اطلاع رسانی می شود. اعضای سایت هیچ محدودیتی در استفاده از امکانات سایت ندارند و می توانند در تمام آزمون های آنلاین شرکت کنند و از تمام امکانات سایت و بخش اعضا استفاده کنند.
همین حالا نزدیک به یک میلیون نفر دیگر هم عضو فعال سایت سرزمین تیزهوش ها هستند. چرا شما به این خانواده بزرگ نمی پیوندید؟
